Samen met haar co-auteur interviewde Van den Berg de leiders die ze ontmoette en bewonderde in hun eigen praktijk als organisatie-adviseur. Allemaal vonden ze een andere weg over de hobbels naar de top. Een ding hadden ze gemeen, zo bleek uit hun verhalen: kwetsbaar durven zijn.
‘Sterke leiders zijn zelfbewust over wat ze kunnen en weten waar ze heen willen. Ze zijn daar open over en communiceren helder naar de organisatie. Tegelijkertijd durven ze ook te vertellen waar ze aan twijfelen, wat ze nog niet weten of niet kunnen. Ze luisteren naar mensen om zich heen, vertellen niet hoe het moet maar geven ruimte aan de ander, zo zagen we.’
De onfeilbare leider
“Die kwetsbaarheid is per definitie eng en botst daarnaast met een paar diepgewortelde mythes over de onfeilbare leider: het alles moeten weten, het altijd goed moeten doen.
De verhalen in ons boek maar ook uit onze huidige praktijk maken juist duidelijk dat medewerkers uit hun harnas kruipen bij leiders die hun eigenheid tonen en het af en toe niet precies weten. Ze voelen zich gehoord en gaan werken vanuit het hart. Intrinsieke motivatie voor hun werk vervangt het ‘doen-wat-nodig-is’”
Zonder agenda
Maar leiders opereren niet in een vacuüm. Ze werken met een team en leggen verantwoordelijkheid af aan hun directie,aandeelhouders of commissarissen. Een diep verankerde organisatiecultuur laat soms maar weinig ruimte voor kwetsbaarheid. Hoe doorbreek je dat?
Martine van den Berg, Managing Partner Quiris Adviesgroep
“In directiekamers is vaak geen tijd. Vergaderingen draaien vooral om de inhoud. Iedereen komt en vliegt weer uit. In de praktijk merk ik dat dat kwetsbaarheid begint met het maken van tijd om samen te reflecteren en uit te zoeken waar je beter in kunt worden, zonder agenda.
Durven confronteren
Dat is met zoveel belangen niet altijd makkelijk. Heel vaak kan iedereen zelf prima bedenken wat het knelpunt is, maar confronteren is uitdagend en oplossingen doen soms pijn. Frisse ogen kunnen hierbij helpen.
Vanuit onze organisatie Quiris begeleiden we teams tijdens zulke time-outs. We spiegelen en geven eerlijk terug wat we zien.. Even uit de dagelijkse hectiek stappen blijkt in de praktijk een goede investering om te zien waarom er gebeurt wat er gebeurt en te weten wat nodig is voor het juiste vervolg. Het voelt niet logisch om je tijd niet te besteden aan dringende zaken, maar we zien dat het nooit verloren tijd is.’
Middle management
Dat geldt niet alleen in directiekamers: “Op de werkvloer zien we vaak, dat werknemers die goed zijn in hun vak gaan leidinggeven. De beste jongetjes en meisjes van de klas krijgen dan ineens heel andere uitdagingen. Hoe voer je een gesprek met iemand die zich elke maandag ziek meldt? Met medewerkers die niet meer functioneren?
In onze Leergang Middle Management krijgen middle managers inzicht en vooral de tijd om zulke gesprekken te oefenen. Ze ontdekken dat er geen regels zijn en hun eigen persoonlijkheid mogen meebrengen in zo’n gesprek. De angst verdwijnt dan vaak. Je voelt de opluchting.”
HR op gevoel
“De afdeling HR heeft een uitstekende positie om voor directies en management ruimte te creëren voor reflectie en oefening. Ik zie in de praktijk dat HR geneigd is om vooral aan de systeemkant te blijven hangen en druk is met het boodschappenbriefje van de manager rond operationele vraagstukken: Instroom, uitstroom, doorstroom, ziekte. Ik gun eigenlijk iedere manager een HR-professional die terugduwt en durft te zeggen als het niet lekker loopt. Ook daar betaalt kwetsbaarheid zich uit.”
